Odkryj zielone skarby Gdańska – użytki ekologiczne w miejskim krajobrazie

Share on facebook
Share on twitter
Share on linkedin
 Wydma w Górkach Zachodnich to użytek o powierzchni blisko dwóch hektarów na terenie tzw. Wyspy Stogi w Gdańsku.

Gdańsk, miasto bogatego dziedzictwa kulturowego skrywa jeszcze jedno oblicze — bogatej przyrody, którą zdecydowanie warto odkryć. Mimo, że miasto kojarzy się nam głównie z pięknymi zabytkami i historią, w jego granicach znajduje się również wiele użytków ekologicznych, które zachwycają różnorodnością flory i fauny. To idealne miejsca na odpoczynek i bliskie spotkanie z naturą.

Czym są użytki ekologiczne? Topozostałości ekosystemów, które zasługują na ochronę. Mają ogromne znaczenie dla zachowania unikatowych typów środowisk, takich jak naturalne zbiorniki wodne, wydmy, torfowiska, bagna czy kępy drzew i krzewów. To często siedliska rzadkich gatunków roślin, zwierząt i grzybów, które pełnią ogromną rolę w kształtowaniu mikroklimatu miejskiego. Co ważne, mają one ogromne znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej. Aktualnie na terenie Gdańska znajduje się aż trzynaście takich obszarów. 

Aktualne użytki ekologiczne w mieście 

Co ciekawe, trzy z trzynastu użytków mają za zadanie zabezpieczenie zimowisk nietoperzy. Są to: 

  • Fort Nocek o powierzchni 0,11 ha, utworzony w 1996 r., położony na terenie Fortów Napoleońskich na wzgórzu Grodzisko;
  • Oliwskie Nocki o powierzchni 0,07 ha, utworzony w 2001 r., położony w Oliwie;
  • Prochownia pod Kasztanami o powierzchni 0,53 ha utworzony w 2003 r., położony na terenie Fortów Napoleońskich na wzgórzu Grodzisko.
 Przy okazji warto przypomnieć, że w Gdańsku powstaje Park Południowy – 77 hektarów terenów, które częściowo miały być zabudowane. W mieście jest obecnie 12 parków, ten będzie drugim co do wielkości.

Pozostałe dziesięć użytków ma za zadanie ochronę rzadkich gatunków flory  i fauny:

  •  „Murawy kserotermiczne w Dolinie Potoku Oruńskiego” o powierzchni 2,88 ha, utworzony w 1999 r., na terenie fragmentu doliny Potoku Oruńskiego, 
  • „Luneta z Pasikonikiem” o powierzchni 0,81 ha, zlokalizowany na terenie Fortów Napoleońskich, obejmujący fragment XVIII-wiecznych umocnień ziemnych Gdańska, tzw. Lunetę Senarmonta. 
  • „Migowska Bielawa” o powierzchni 0,51 ha, utworzony w 2006 r. zlokalizowany pomiędzy ul. Myśliwską i osiedlem Jasień. Celem powołania użytku jest ochrona torfowiska przejściowego z masową obecnością torfowców i wełnianek.
  • „Łozy w Kiełpinie” o powierzchni 6,39 ha, utworzony w 2006 r. zlokalizowany w okolicy Kiełpina Górnego. Celem ustanowienia użytku jest wzmożona ochrona siedlisk hydrogenicznych i związanych z nimi zbiorowisk roślinnych, a w szczególności zabezpieczenie istnienia stanowisk wierzby szarej.
  • „Dolina Czystej Wody” o powierzchni 2,73 ha, utworzony w 2006 r. zlokalizowany na terenie Doliny Czystej Wody w Trójmiejskim Parku Krajobrazowym. 
  • „Wydma w Górkach Zachodnich” o powierzchni 1,69 ha, utworzony w 2011 r. zlokalizowany na terenie tzw. Wyspy Stogi w Gdańsku.
  • „Zielone Wyspy” o powierzchni 33,49 ha, utworzony w 2011 r. zlokalizowany w rejonie Górek Zachodnich. Celem ustanowienia użytku jest wzmożona ochrona największego w granicach Gdańska kompleksu nadrzecznych szuwarów.
  • „Karasiowe Jeziorka” o powierzchni 38,1 ha, utworzony w 2011 r. zlokalizowany w rejonie Górek Zachodnich. Celem ustanowienia użytku jest wzmożona ochrona dużego kompleksu specyficznych zbiorowisk roślinnych.
  • „Torfowisko Smęgorzyńskie” o powierzchni 0,6 ha, utworzony w 2011 r. zlokalizowany na terenie Otomińskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Celem ustanowienia użytku ekologicznego jest ochrona torfowiska przejściowego z masową obecnością torfowców w śródleśnym zagłębieniu terenu we wschodniej części wysoczyzny morenowej Pojezierza Kaszubskiego na południe od Smęgorzyna. 
  • “Salwinia w Owczarni” o powierzcni 0,41 ha. Celem utworzenia tego użytku była ochrona zbiornika wodnego jako miejsca rozrodu płazów bezogonowych (żaby trawnej i żaby jeziorkowej). Teren też jest obszarem występowania przeszło 20 gatunków ptaków. 

Jakie panują tam zakazy?

Ze względu na ochronę tych obszarów, pewne zachowania są na nich zabronione. Zakazuje się m.in. :

  • niszczenia, uszkadzania lub przekształcania obszaru;
  • wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynu;
  • umyślnego zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia nor, legowisk zwierzęcych oraz tarlisk i złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynności związanych z racjonalną gospodarką rolną, leśną, rybacką i łowiecką;
  • zbioru, niszczenia, uszkadzania roślin i grzybów na obszarach użytków ekologicznych, utworzonych w celu ochrony stanowisk, siedlisk lub ostoi roślin i grzybów chronionych;
  • umieszczania tablic reklamowych.

Zielony Gdańsk

W mieście znajdują się także dwa zespoły przyrodniczo-krajobrazowe. Są to wyodrębnione tereny, które obejmują krajobraz naturalny i kulturowy. Ze względu na swoje walory widokowe i estetyczne, również zasługują na ochronę. Znajdziemy je w obrębie doliny Potoku Oruńskiego oraz Strzyża i Jasień. 

  • Zespół przyrodniczo-krajobrazowy Dolina Potoku Oruńskiego o pow. 90 ha 
  • Zespół przyrodniczo-krajobrazowy Dolina Potoków Strzyża i Jasień o pow. 337,48 ha. 

Zielony Gdańsk na filmach edukacyjnych

Te wyjątkowe, miejskie tereny zielone poznać możemy również za pomocą serii filmików przygotowanych przez Wydział Ekologii i Energetyki Urzędu Miejskiego w Gdańsku. 

– Gorąco zachęcam do zapoznania się z serią filmików edukacyjnych, które przedstawiają gdańskie zespoły przyrodniczo-krajobrazowe oraz użytki ekologiczne, pokazując piękno i unikalność tych obszarów – mówi Piotr Kryszewski, Dyrektor Zarządzający ds. Zielonego Gdańska. – Od 16 września, w kolejne poniedziałki na mojej stronie Facebook poznacie nowe miejsce, które jest cenne ze względu na swoje walory przyrodnicze. Dzięki tym materiałom możemy zobaczyć różnorodność ekosystemów naszego regionu, wyjątkowe gatunki roślin i zwierząt oraz dowiedzieć się, jak na co dzień możemy wspierać ochronę tych cennych terenów. 

Na Facebooku Piotra Kryszewskiego, Dyrektora Zarządzającego ds. Zielonego Gdańska, znajdziemy filmy o użytkach ekologicznych w mieście.

Jednym z priorytetów Gdańska jest poszerzanie terenów zielonych. Między innymi z uwagi na fakt, że mieszkańcy coraz bardziej doceniają znaczenie tego typu przestrzeni w miastach. Warto również pamiętać, że ochrona zespołów przyrodniczo-krajobrazowych oraz użytków ekologicznych odgrywa kluczową rolę w ochronie przyrody, a jednocześnie wzbogaca ofertę turystyczną Gdańska. Ze względu na ich wartość naukową i edukacyjną, zrównoważony rozwój miasta kładzie duży nacisk na dbanie o te obszary oraz lokalne biocenozy.

Reklama

Rodzice chcieli żebym był prawnikiem, nie fryzjerem | Tomasz Schmidt

Rafael Grieger ponownie zawitał na naszą platformę z kolejnym odcinkiem programu #TheCultureOfTotalBeauty.Tym razem jego gościem jest Tomasz Schmidt – właściciel renomowanego salonu fryzjerskiego w Poznaniu. Porozmawiamy o pierwszych krokach w branży, posiadaniu własnego salonu i zespołu. Czy była to łatwa droga?

Dzięki Puppy Jodze pieski znajdują nowe domy | Wioleta Jusiak

W najnowszym odcinku naszego programu mieliśmy przyjemność gościć Weronikę Jusiak – założycielkę studia jogi „4 łapy na macie”, który łączy miłość do zwierząt i pasję do jogi. Rozmawialiśmy o tym, jak joga może pozytywnie wpłynąć na relację między człowiekiem a jego pupilem oraz o niesamowitej filozofii stojącej za projektem.