Satysfakcja z życia, zwłaszcza seksualnego jest obecnie tematem wybijającym się w wyszukiwarkach internetowych. Każdy chce odnaleźć złoty sposób i poprawić swoje życie intymne i relację. A co jeśli odpowiedź jest bliżej niż nam się wydaje i satysfakcja seksualna jest mocno skorelowana z naszym stylem przywiązania? Sprawdź swój model przywiązania, by zwiększyć swoje intymne doznania i lepiej zrozumieć własne potrzeby.
Czym jest styl przywiązania i jak mogę go określić?
Pierwszy rok życia, to wtedy mniej więcej tworzy się więź przywiązania między dzieckiem, a rodzicem. Niemowlę przez brak samodzielności, nie jest w stanie komunikować się z otaczającym światem. Opiekun musi wykazać się kompetencjami przede wszystkimi emocjonalnymi, poznawczymi i społecznymi. Badania podłużne przeprowadzone między innymi przez profesora Bogdana Wojciszke i współpracowników, wykazały, że aż u 72% osób w wieku 21 lat zauważono taki sam styl przywiązania jak podczas diagnozy w 12 miesiącu życia. Co za tym idzie sposób nawiązywania relacji, wybór partnera, uczenie się współżycia, realizacja zawodowa i inne aspekty, są powiązane z wykształconym stylem przywiązania.
Osoby z bezpiecznym stylem przywiązania nie mają z reguły problemów z bliskimi kontaktami, nie unikają długotrwałych związków i poczucia zależności od swojego partnera. Lękowo-unikający styl cechuje osoby, które nie czują się dobrze w bliskim, intymnym kontakcie. Wolą pozostać niezależne i z reguły nie potrzebują innych ludzi, by czuć spełnienie. Ostatni ze stylów, lękowo-ambiwalentny, możemy rozpoznać u ludzi, którzy pragną jak największej bliskości w związku i obawiają się porzucenia przez swojego partnera. Mogą mieć problemy z kontrolowaniem swoich uczuć, złości i napięć.
Swój styl przywiązania można określić przy pomocy Kwestionariusza Stylów Przywiązania Mirosława Plopy, przeanalizować wyniki ze specjalistą, co z pewnością wpłynie na poprawienie jakości życia i zrozumienie powtarzanych mechanizmów.
Systemy przywiązania w Modelu Relacji Erotycznej i wybór partnera
Mario Mikulincer i Phillip Shaver, twórcy Modelu Relacji Erotycznej, przedstawiają w jaki sposób aktywuje się i funkcjonuje System Przywiązania. Na funkcjonowanie relacji erotycznej składają się trzy systemy zachowań, które są ze sobą wzajemnie powiązane:
- System przywiązania
- System opiekuńczości
- System seksualności
Każdy system składa się na repertuar zachowań, których głównym zadaniem jest maksymalizacja przetrwania, adaptacja i reprodukcja w relacjach. System przywiązania wpływa na koncentrację w poszukiwaniu bliskości z osobami znaczącymi, najczęściej z najbliższego otoczenia, z którymi chcemy spędzać jak najwięcej czasu i są dla nas istotne. Osoby z bezpiecznym stylem przywiązania będą dążyły do relacji z dostępnymi emocjonalnie osobami, z którymi czują się bezpiecznie i mogą na nich polegać. Strategia polegająca na zwróceniu na siebie uwagi, zaspokajaniu poczucia bezpieczeństwa w sytuacji gdy pożądana osoba wykazuje zobojętnienie, brak zaangażowania i chłód są charakterystyczne dla osób z lękowym stylem przywiązania. Osoby z unikającym stylem będą natomiast utrzymywać swoją niezależność i poczucie emocjonalnego dystansu zaprzeczając swoim potrzebom poczucia bliskości.
System zachowań opiekuńczych rozwija się częściowo w wyniku wcześniejszych doświadczeń z pierwszym obiektem przywiązania. Aktywuje się najczęściej w odpowiedzi na potrzebę więzi w sytuacjach stresowych i poczuciu zagrożenia. Przywraca poczucie bezpieczeństwa. Systemy przywiązania i opiekuńczości są niezbędne dla funkcjonowania relacji erotycznej. Natomiast system seksualny rozwija się jako ostatni, głównie w trakcie dojrzewania w oparciu o przeszłe i teraźniejsze doświadczenia danej osoby.
Doświadczanie życia seksualnego w zależności od stylu przywiązania
Styl przywiązania istotnie wpływa na doświadczenia życia seksualnego. Według badań osoby bezpiecznie przywiązane mają więcej pozytywnych doświadczeń seksualnych, czują się komfortowo ze swoją seksualnością i są otwarte na różnego rodzaju eksperymenty i aktywności. Ponadto, są bardziej aktywne seksualnie z partnerami w relacji intymnej, a zbliżenia są wspólnie inicjowane. Osoby z poza bezpiecznym stylem przywiązania wykazują niższy stopień satysfakcji ze zbliżeń seksualnych i mniej pozytywnych doświadczeń. Osoby z lękowym stylem przywiązania w przeprowadzonych internetowo badaniach cechowały się gorszą komunikacją swoich potrzeb seksualnych w rozmowie z partnerem, a wręcz unikały rozmów na temat seksu.
Z badań Samuela Schachner i Phillipa Shaver, w których 400 studentów wypełniało kwestionariusze stylów przywiązania i motywów podejmowania aktywności seksualnej, ustalono, że osoby z lękowym stylem przywiązania decydują się na zbliżenia, by zmniejszyć poczucie odczuwanego niepokoju i zwiększyć poczucie intymności w relacji. Seks często stanowi u nich sposób na zwiększenie poczucia bezpieczeństwa i dla potwierdzenia swojej wartości przez lęk związany z odrzuceniem. Studenci z unikowym stylem przywiązania wykorzystywali seks najczęściej do realizacji celów związanych nie z poczuciem budowania bliskości, ale np. z budowaniem statusu społecznego, prestiżu –szczególnie w przypadkowych relacjach seksualnych bez związków uczuciowych. Osoby unikające mogą też dystansować się od seksualności przez jej rozpoczęcie w późniejszym wieku lub angażować się w kontakty seksualne, gdy towarzyszy im niski stopień intymności w relacji. Wykazują też tendencję do posiadania większej liczby przypadkowych partnerów seksualnych.
Satysfakcja seksualna kobiet w modelach przywiązania – wnioski z badań
W badaniach prowadzonych przez Paula Stephenson i Cindy Meston dla 200 studentek poziom przywiązania lękowego okazał się wpływać na ich satysfakcję seksualną przez lęk związany z ryzykiem zajścia w ciążę i konieczność stosowania antykoncepcji.
Podobne wnioski płyną z badań dotyczących etapu świadomej zgody w trakcie inicjacji seksualnej w kontekście kobiet. Badania prowadzone przez Emily Impett i Anne Peplau, pokazały, że style przywiązania mają już znaczenie na pierwszym etapie świadomej zgody na zbliżenie. Wśród 125 przebadanych studentek pozostających w relacji z mężczyznami, zdarzyło się zgodzić na seks mimo niechęci. Kobiety z lękowym stylem przywiązania godziły się na współżycie najczęściej z obawy przed utratą zainteresowania ze strony partnera. Kobiety z unikowym trybem przywiązania wbrew przewidywaniom nie były grupą, która wykazała się największą asertywnością względem niechcianego zbliżenia. Pasywna zgoda unikająco przywiązanych kobiet była wyrazem podporządkowania się żądaniom partnera i tłumaczona jako spełnienie obowiązku wobec niego, który wynika z pozostawiania w relacji.
Wiele badań potwierdza związek między satysfakcją z życia seksualnego, a stylem przywiązania. Niektórzy specjaliści podkreślają jednak, że badania powinny być prowadzone na różnych grupach wiekowych, ponieważ istnieje ryzyko wpływu młodego wieku na tendencję do krótszych i mniej trwałych relacji oraz chęci do eksperymentowania i poznawania siebie. Satysfakcja z relacji seksualnej jest z jedną z istotniejszych czynników wpływających na jakość i poczucie zadowolenia z życia. Warto dbać o jej rozwijanie w świadomy sposób.
Źródła i badania:
Styl przywiązania a seksualność człowieka w świetle najnowszych badań
Style przywiązania młodych dorosłych – w poszukiwaniu korelatów zdrowia psychicznego
Autorka: Gabriela Bartnik
