Cracow Fashion Week za nami, a ja po raz pierwszy miałam możliwość pojawić się na nim na zaproszenie Krakowskich Szkół Artystycznych, a zwłaszcza Szkoły Artystycznego Projektowania Ubioru. Wejście do tego świata to jak przekroczenie progów miejsca niezwykłego – pełnego interesujących ludzi i idącej za nimi spontanicznej, twórczej energii oraz ogromnej kopalni inspiracji. I nawet jeśli zetkniemy się z tym światem jednorazowo, to zdecydowanie warto z tego doświadczenia czerpać garściami, bo póki co, (niestety) w Krakowie zdarza się to tylko raz w roku.
10 wyjątkowych dni rozpoczął pokaz 49 dyplomowych kolekcji absolwentów Szkoły Artystycznego Projektowania Ubioru oraz School of Fashion Design na wybiegu w Centrum Konferencyjnym Open Source. Zaprezentowane projekty były podsumowaniem 2,5-letniej nauki w SAPU.
Jury obradujące podczas Pokazów Premierowych wybrało 15 wyjątkowych kolekcji, które następnie zobaczyliśmy w trakcie Gali Cracow Fashion Awards. Możliwość zaprezentowania swoich ubrań była o tyle ważna, że pokazy oglądali przedstawiciele branżowych magazynów, znawcy mody, styliści gwiazd, projektanci i ilustratorzy, czy wykładowcy modowych uczelni z polski i zagranicy. Wśród głównego jury znaleźli się między innymi: Anna Jatczak, Elena Ciuprina, Mateusz Kołtunowicz, Lidia Popiel, Michał Zaczyński, Marcin Świderek, Laura Filip czy Klaudia Klimas.
Prezentowane kolekcje nawiązywały do klimatów postapokalipsy, technologii czy futuryzmu, inne inspirowane były przeszłością i przyrodą. Różnorodność kontekstów była ogromna, a ja byłam pod wrażeniem wyobraźni wielu młodych ludzi oraz umiejętności stworzenia z pokazu niezwykłego spektaklu, bo do każdego z nich dobrana była muzyka, albo ta znana wszystkim – Madonna i Depeche Mode, czy Chemical Brothers – ale również nieznane mi kawałki, które w międzyczasie “shazamowałam”.
Najwięcej emocji na widowni wzbudził pokaz kolekcji Julii Korzeniowskiej, która została ogłoszona kolekcją roku. „Freak Show” inspirowany był osobami z niepełnosprawnościami, wykorzystywanymi w cyrku w XIX wieku. Projektantka użyła niekonwencjonalnych materiałów, a cała kolekcja dopełniona była autorskimi dodatkami, co zostało docenione również przez partnerów CFW – Julia otrzymała wyróżnienie od marki Bielenda, Teekanne oraz FabLab. Zainteresowało mnie, skąd w ogóle taki temat na kolekcję.
Nie możemy zaprzeczyć, że w człowieku rodzi się potrzeba patrzenia na „inne, dziwne, straszne” rzeczy. Moja kolekcja powstała po to, aby zaspokoić tę potrzebę, lecz dekonstrukcją sylwetki i stworzeniem surrealistycznych postaci BEZ UCZESTNICTWA LUDZI CHORYCH I NIEPEŁNOSPRAWNYCH. Skupiłam się na estetyce cyrkowej, ponieważ zjawisko „cyrków dziwadeł” było bezpośrednim, zapisanym w historii przypadkiem zaspokajania potrzeb odbiorców – niestety, bez poszanowania ludzi występujących na scenie. Ludzi chorych fizycznie i psychicznie, zabieranych lub odkupowanych od własnych rodzin, upokarzanych i zezwierzęcanych przez osoby mające władzę i kierujące się zyskiem. Chciałam dać odbiorcy mojej kolekcji Freak Show, ale nie krzywdząc przy tym nikogo. Sztuka ma do nas mówić i może to robić brutalnie poprzez krwawe sceny w filmie, wulgaryzm w fotografii czy obrazie, krzyk i ból odgrywany na scenie teatralnej, kontrowersyjne teksty piosenek czy wierszy… ale sztuka nie może krzywdzić – opowiada Julia Korzeniowska.
Ważne podkreślenia jest również to, że wielu projektantów otrzymało nagrody od partnerów i sponsorów krakowskiego Fashion Weeku. Wyróżnienia otrzymały kolekcje Kristiny Netcal, Kingi Palider, Angeliki Witek, Aleksandry Baran czy Weroniki Rymut i Karoliny Osetek. I to właśnie kolekcja ostatniej projektantki przemówiła do mnie najbardziej. Bacznie przyglądałam się precyzji, z jaką zostały odszyte materiały oraz jakości prezentowanych setów. A przy tym: pozornie przeciwstawne połączenie dziewczęcych elementów z mocniejszymi akcentami. Na stylizacje składały się rockowe elementy w postaci skórzanych gorsetów i łańcuchów oraz romantyczne sukienki z falbankami i motywami florystycznymi. Jak podkreśla autorka kolekcji, to właśnie kwiaty ją zainspirowały:
Kolekcja „Eternal Embrace” jest dla mnie obrazem przemijania. Opiera się na fascynacji strukturą kwiatu i procesem jego obumierania. Płatki przechodzą w stan wiecznego uścisku – od mocnego przed rozkwitem, do całkiem rozluźnionego, gdy odpadają – powoli obumierając. Podobnie człowiek trwa, otulony swoimi myślami, uczuciami, wspomnieniami. Nasze emocje i wyobrażenia zamykają się wokół nas niczym płatki kwiatu, czasem rozluźniając swój uścisk, a czasem potęgując. W projektach wykorzystałam także swoje autorskie printy kwiatowe.
Jestem pod wrażeniem wrażliwości twórców, ich precyzyjnej obserwacji i wnikliwości oraz swobody w sposobie wyrazu. Dla nich inspirującą jest przeszłość, teraźniejszość i przyszłość, a we wszystkim odnajdują połączenia, dla wielu niewidoczne. Imponuje mi przyglądanie się zjawiskom i komentowanie rzeczywistości poprzez projektowane ubrania. Dzięki temu, w każdym z pokazów udało się uchwycić pewne emocje, które chłonęłam, czując się częścią całego wydarzenia, wzruszając się też pod wpływem utworów i kontekstów, które udało mi się wyłapać.
Kolekcji dopełnia bardzo bliska mojemu sercu piosenka – „Stripped” od Depeche Mode, starszy oryginał, a następnie nowoczesny cover grupy Palaye Royale. Zdecydowałam się na taki wybór z dwóch powodów: tekstu, głównie wersu „let me see you stripped down do the bone”, który mówi o odsłonięciu się przed drugą osobą, odkryciu kolejnych warstw osobowości, myśli i emocji. W dodatku starsza i nowsza wersja są dla mnie symbolem elementu wieczności w przemijaniu – mimo że czas płynie i pierwotna piosenka się starzeje wraz z autorami, wciąż powstają jej nowe, alternatywne wersje – opowiada o swoich inspiracjach Karolina.
A skoro ja, siedząc na widowni, doświadczam takich uczuć, to nic dziwnego, że za kulisami tego dnia emocje sięgały zenitu – co potwierdzają głosy młodych projektantów i ich mentorów, którzy w ciągu lat nauki w SAPU stali się – można powiedzieć – jedną rodziną.
Warto podkreślić, że za organizacją gali, jak i wszystkich wydarzeń towarzyszących stali studenci oraz pracownicy KSA, a przy pokazach dyplomowych projektantów wspierali też koledzy z młodszych lat. Jedną z nich była Oliwia Przekop, również projektantka:
Ja sama obrałam w SAPU pewną niszę, jaką są akcesoria i dodatki, na przykład obuwie czy kapelusze, ponieważ wiem, że jest na to popyt, a mnie pasjonuje projektowanie właśnie tych elementów garderoby. Oprócz tego mocno wspieram szkołę w organizacji krakowskiego Fashion Weeku. To ważne wydarzenie, umożliwiające młodym projektantom wyjść ze swoją pasją do świata, a mnie czeka to za 1,5 roku. Te wyjątkowe emocje i stres, który towarzyszy projektantom, a udziela się wszystkim, bo wszyscy jesteśmy podekscytowani i wspieramy się wzajemnie, jeśli trzeba gdzieś coś potrzymać, przynieść, czy gdzieś pobiec, a ja jestem jedną z takich osób.
Oliwia wzięła też udział w ważnym projekcie fotograficznym „Emocja”, a na potrzeby sesji zdjęciowej zaprojektowała obuwie dla modeli. W ramach projektu 10 niezwykłych modeli, 10 fotografów i 10 projektantów mody spotkało się w celu stworzenia wspólnej inicjatywy: sesji zdjęciowej w szczytnym celu. Wernisaż i wystawa fotografii zorganizowane zostały właśnie w ramach Cracow Fashion Week 2024 przez Leonardo Hotels i Krakowskie Szkoły Artystyczne i były częścią celebracji 30-lecia istnienia KSA. 10 modeli to osoby związane z Krakowem, aktywne na polu sztuki, mediów, biznesu i w różny sposób kreujące obraz miasta. Co ważne – nikt z nich nie był profesjonalnym modelem, a decyzję o udziale podjęli ze względu na cel charytatywny – wsparcie działań Fundacji z Wyboru i projektu „The Presja”. Nad stylizacją sesji z ramienia KSA czuwała Magdalena Kęskiewicz, której wizja doskonale wpasowała się w ideę projektu.
Moda to nie tylko ubranie czy makijaż, ale przede wszystkim człowiek, jego indywidualność i charakter. Moda jest świetnym narzędziem do wyrażania siebie, dlatego bardzo spodobał mi się pomysł połączenia osób z pozornie różnych światów. Z jednej strony mamy modeli – ludzi związanych z szeroko pojętym biznesem, bardzo konkretnych, o sprecyzowanym, indywidualnym guście, a z drugiej nasi awangardowych projektantów i fotografów z pełną wolnością twórczą. Musiało wyjść z tego coś wyjątkowego i bardzo dobrego. Byłam pod ogromnym wrażeniem, jak wspólnie budowaliśmy ten projekt i ile każdy z nas wniósł od siebie – mówi Magdalena Kęskiewicz.
Warto wspomnieć, że wystawa „Emocja” to jedna z kilku różnych wystaw fotografii i malarstwa, które można jeszcze oglądać w różnych miejscach w Krakowie: w SAPU przy ul. Zamoyskiego, w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej przy ul. Rajskiej, czy w Galerii Kazimierz.
Kolejną sekcją wydarzeń w ramach Fashion Weeku były warsztaty, między innymi z szycia i ze stylizacji mody oraz wykłady Master Class prowadzone przez przedstawicieli branży. W ich ramach szef działu mody Elle, Marcin Świderek, poprowadził wykład na temat haute couture oraz pokazów mody w Paryżu, Elena Ciuprina opowiedziała o swojej drodze od SAPU do Mediolanu, a Michał Zaczyński przekazał garść porad dla młodych adeptów projektowania ubioru, opowiadając o tym, jakie możliwości rozwoju kariery oferuje rynek mody w Polsce. Gościnne wykład na temat roli Public Relations w modzie poprowadziła Maria Cristina Rigano, Fashion Event Manager z Uniwersytetu Studiów Międzynarodowych w Rzymie. Livia Tenuta, Ambasador Dnia Włoskiego Designu z Politechniki Mediolańskiej POLIMI na Wydziale Wzornictwa opowiedziała zaś o włoskim wzornictwie i projektowaniu biżuterii we Włoszech.
I to właśnie motyw włoski był równie ważnym wątkiem w tegorocznej edycji CFW. Wsród wydarzeń towarzyszących odbył się też pokaz mody włoskich projektantów, Italian Design Day oraz wykład w ramach Master Class. Wszystko to przy partnerstwie włoskiego instytutu kultury w Krakowie. Zwieńczeniem krakowskiego Fashion Weeku była premiera książki Fratelli, czyli wspomnienia wybrane Santo Versacego, brata Gianniego Versace. Prapremierze książki towarzyszył wykład dotyczący historii mody włoskiej.
Udział w tegorocznym Cracow Fashion Week (dla mnie po raz pierwszy w takim stopniu zaangażowania) był wydarzeniem niezwykłym – możliwość poznania wspaniałych kreatywnych ludzi, liczne wydarzenia poszerzające horyzonty i dostarczające niezwykłych emocji. Od siebie mogę jeszcze dodać, że chcemy więcej takich wydarzeń w Krakowie, więcej pokazów, więcej przestrzeni do wymiany myśli i możliwości poznania wyjątkowych osób, więcej sztuki i kultury!
Nagrody oraz wyróżnienia przyznane podczas Pokazu Dyplomowego SAPU 2024 – Cracow Fashion Awards:
KOLEKCJA ROKU
Julia Korzeniowska
KOLEKCJA MEDIÓW
Aleksandra Baran
WYRÓŻNIENIE ZA KREATYWNOŚĆ I WIZJONERSTWO
Kristina Netcal, Martyna Marciniak, Aleksandra Baran
WYRÓŻNIENIE LPP (staż, nagroda pieniężna 2500 zł)
Angelika Witek (Mohito), Kristina Netcal (House)
WYRÓŻNIENIE LAURA FILIP (staż)
Karolina Osetek, Angelika Witek
WYRÓŻNIENIE STRIMA (5000 zł)
Angelika Witek
WYRÓŻNIENIE MATEUSZ KOŁTUNOWICZ
Martyna Marciniak
WYRÓŻNIENIE ELENA CIUPRINA
Karolina Osetek, Gabriela Kaznowska
WYRÓŻNIENIE TEEKANNE
Julia Korzeniowska, Aleksandra Baran
WYRÓŻNIENIE BIELENDA
Julia Korzeniowska
WYRÓŻNIENIE FABLAB
Julia Korzeniowska, Aleksandra Baran
WYRÓŻNIENIE FASHION FILM TV
Kinga Źrałka
WYRÓŻNIENIE NADWIŚLAŃSKI FASHION WEEK
Gabriela Kaznowska, Kristina Netcal, Karolina Osetek, Weronika Rymut
WYRÓŻNIENIE POLSKI FOLKI
Angelika Witek, Meseret Lemeche
WYRÓŻNIENIE WROCŁAW FASHION WEEK
Kinga Źrałka, Filip Pękal, Angelika Witek, Martyna Marciniak, Kristina Netcal
WYRÓŻNIENIE MODA W POLSCE
Kinga Palider
WYRÓŻNIENIE MODNY ŚLĄSK
Aleksandra Baran, Gerald Gabriel Garrovillas, Angelika Witek, Weronika Rymut, Karolina Osetek, Kinga Palider
WYRÓŻNIENIE OCZY.MAG
Kinga Palider, Weronika Rymut
WYRÓŻNIENIE SELIN MAGAZINE
Kristina Netcal